Catharijneconvent (klooster)

In het artikel van vandaag gaan we dieper in op het onderwerp Catharijneconvent (klooster), een onderwerp dat ongetwijfeld grote belangstelling zal wekken voor een breed spectrum van lezers. Catharijneconvent (klooster) is een onderwerp dat de aandacht heeft getrokken van mensen van alle leeftijden en lagen van de bevolking, en het belang ervan overstijgt grenzen en culturen. In dit artikel zullen we de verschillende aspecten van Catharijneconvent (klooster) verkennen, waarbij we ingaan op de historische relevantie ervan, de impact ervan op de huidige samenleving en mogelijke implicaties voor de toekomst. Van zijn invloed op de economie tot zijn rol in de populaire cultuur: Catharijneconvent (klooster) is een onderwerp dat nauwkeurig onderzoek verdient om de ware reikwijdte en betekenis ervan te begrijpen.

Catharijneconvent
Deel van het voormalig klooster aan de Lange Nieuwstraat
Plaats Utrecht
Coördinaten 52° 5′ NB, 5° 7′ OL
Kloosterorde Johannieters
Huidige bestemming Museum Catharijneconvent
Gewijd aan Catharina van Alexandrië
Catharijneconvent (Binnenstad)
Catharijneconvent
In 1976 opgegraven overblijfsel van het klooster op het Vredenburg
Portaal  Portaalicoon   Religie

Het Catharijneconvent of (Sint-)Catharijneklooster was een klooster der johannieters in de Nederlandse stad Utrecht.

Geschiedenis

Het convent is in de hoge middeleeuwen ontstaan met johannieters die met hulp van de Utrechtse bisschop een klooster stichtten ter hoogte van het huidige plein Vredenburg. De stichting dateert vermoedelijk uit de vroege 12e eeuw of zelfs nog wat eerder en daarmee zou het in het Europa van boven de Alpen een zeer vroege vestiging van johannieters betreffen. In 1122 kreeg Utrecht stadsrechten en kort erop is gestart met de aanleg van een stadswal en ‑muur om de stad. Het voor 1122 gestichte klooster zou dan vervolgens deels nog net binnen deze stadsverdediging komen te liggen. Als hoofdactiviteit bedreven de johannieters ziekenzorg en in die hoedanigheid stichtten zij uiterlijk in de 13e eeuw ook het eraan verbonden Catharijnegasthuis. Bij het klooster hoorden tevens een kerkgebouw en aan de buitenzijde van de stadsverdediging het Ellendigenkerkhof met de Ellendigenkapel. Enkele kilometers ten westen daarvan had het klooster een uithof, het Hof ter Weyde. In 1518 brak in het klooster een brand uit, wellicht dat het archief daarbij werd verwoest.

Op het Vredenburg startte in 1529 de bouw van een dwangburcht, waardoor de kloostergemeenschap diende te verhuizen naar het Karmelietenklooster aan de Nieuwegracht en de Lange Nieuwstraat. Het grootste deel van de verlaten kloostergebouwen is vervolgens afgebroken met de nieuwbouw van de burcht, echter het hoofdgebouw van het klooster bleef nog gespaard omdat het deel van de burcht ging uitmaken. Na de verhuizing is op de nieuwe locatie onder meer de Sint-Catharinakathedraal door het Catharijneconvent uitgebreid. Met de Reformatie (circa 1580) kwam een verbod op nieuwe aanwas, waardoor het convent begin 17e eeuw uitstierf.

Het Ellendigenkerkhof is omstreeks 1664 grotendeels verdwenen. De ziekenzorg die met het Catharijnegasthuis was ontstaan is doorgezet tot in de 19e eeuw. In 1868 brak een grote brand uit in het voormalige klooster waarna binnen enkele jaren een ingrijpende renovatie startte. Vervolgens kreeg het een bestemming als aartsbisschoppelijk museum. De museale invulling vindt sinds 1979 plaats door het Museum Catharijneconvent.

Zie ook

Zie de categorie Catharijneconvent (monastery) van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.