In dit artikel gaan we het fascinerende leven en werk verkennen van Museum Speelklok, een personage/thema/datum die een onuitwisbare stempel op de geschiedenis heeft gedrukt. Door de jaren heen is Museum Speelklok het voorwerp geweest van bewondering en fascinatie; zijn prestaties en bijdragen hebben een aanzienlijke impact gehad op verschillende terreinen. Vanaf het begin tot nu is Museum Speelklok het voorwerp van studie en analyse geweest; zijn acties hebben voor controverse en debat gezorgd, maar ook voor inspiratie en bewondering. Via dit artikel zullen we ons verdiepen in het leven en de erfenis van Museum Speelklok om zijn impact op de wereld van vandaag beter te begrijpen.
Museum Speelklok | ||||
---|---|---|---|---|
Nationaal Museum van Speeldoos tot Pierement | ||||
Locatie | Buurkerk, Utrecht | |||
Coördinaten | 52° 5′ NB, 5° 7′ OL | |||
Thema | Muziekinstrumenten | |||
Opgericht | 1956 | |||
Personen | ||||
Directeur | Marian van Dijk | |||
Conservator | Marieke Lefeber-Morsman | |||
Aantal bezoekers | 89.772 (2014) | |||
Lid van | Musea Utrecht http://www.museautrecht.nl/ | |||
Detailkaart | ||||
Officiële website (en) Atlas Obscura-pagina | ||||
|
Museum Speelklok (tot zomer 2010 Nationaal Museum van Speelklok tot Pierement) is een museum in de Nederlandse stad Utrecht. Het museum bezit een collectie automatisch spelende muziekinstrumenten, waarvan de meeste nog steeds in werking zijn en dus muziek kunnen maken. In de collectie bevinden zich onder andere speeldozen, klokken met speelwerken, pianola's, automatisch spelende piano's, orchestrions, draaiorgels (of, in oud Nederlands, pierementen), dansorgels, kermisorgels en een torenuurwerk met carillon. De muziek van deze instrumenten wordt tijdens rondleidingen ten gehore gebracht. Hierdoor is het museum door de jaren heen erg populair geworden, ook in het buitenland. Het aan de Lichte Gaard gevestigde restauratie-atelier is in 2009 geheel vernieuwd en fungeert als werkplaats voor het museum.
Het museum doet ook mee aan de Utrechtse Museumnacht.
Het museum is ontstaan in 1956 naar aanleiding van de in dat jaar in Utrecht gehouden tentoonstelling "Van Speeldoos tot Pierement", mede opgericht door Jan Jacob Leonard "Jan Jaap" Haspels (geboren 1940, overleden 2016). Jarenlang werd het museum door vrijwilligers gerund in een vleugel van museum Het Catharijneconvent, totdat in 1970 de eerste betaalde medewerker werd aangenomen en het museum verhuisde naar Achter de Dom. Sinds 1984 is het gevestigd in de middeleeuwse Buurkerk. Daarvoor werden in de zijbeuken expositieruimtes gebouwd met daarbovenop twee promenades. Eind 2005 werd ingang van de Buurkerkhof 10 naar de Steenweg 6 verplaatst, werd de route door het museum grondig aangepast en werd op de (toenmalige) Danszaal de glazen Transeptzaal gebouwd. In 2012 en 2013 werd een groot deel van het museum wederom verbouwd om plaats te maken voor nieuwe, interactieve zalen. In 2016 werden ten slotte de ruimtes waar de rondleiding door voert aangepakt: de Danszaal kreeg een make-over en de Straat- en kermisorgelzaal werd verbouwd om plaats te maken voor vier nieuwe themaruimtes.
Enkele omvangrijke exposities uit de geschiedenis van het museum waren:
Sinds de verbouwing van 2013 beschikt het museum over een aparte tentoonstellingszaal, waardoor er meer tentoonstellingen geprogrammeerd kunnen worden dan voorheen. Sindsdien hebben de volgende tentoonstellingen plaatsgevonden: