Cercidoideae

W tym artykule poznamy fascynujący świat Cercidoideae. Od jego powstania po ewolucję w czasie, zagłębimy się w jego znaczenie, znaczenie i wpływ na dzisiejsze społeczeństwo. Przeanalizujemy jego różne aspekty, od znaczenia w nauce po wpływ na kulturę popularną. Dzięki multidyscyplinarnemu podejściu podkreślimy różnorodne perspektywy istniejące wokół Cercidoideae, oferując wszechstronną i wzbogacającą wizję. W ten sposób odkryjemy, jak Cercidoideae stał się kamieniem milowym w historii i pozostaje dziś przedmiotem badań i debat.

Cercidoideae
Ilustracja
Judaszowiec południowy
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

bobowce

Rodzina

bobowate

Podrodzina

Cercidoideae

Nazwa systematyczna
Cercidoideae Legume Phylogeny Working Group
2017
Typ nomenklatoryczny

Cercis L.

Cercidoideae – podrodzina roślin (dawniej też w randze plemienia Cercideae klasyfikowanego do podrodziny brezylkowych Caesalpinioideae) z rodziny bobowatych (motylkowatych) Fabaceae. Należy tu według różnych ujęć systematycznych od 4 do 12 rodzajów z ok. 335 gatunkami z czego ogromna większość (ok. 250) reprezentuje rodzaj Bauhinia, a 47 rodzaj Schnella (11 rodzajów jest uznawanych w rewizji taksonomicznej z 2017). Zaliczane tu rośliny występują w strefie klimatu ciepłego i tropikalnego na całym świecie.

Bauhinia Bauhinia i judaszowiec Cercis są często uprawiane jako rośliny ozdobne, przy czym kwiaty tych roślin są jadalne. Rośliny z rodzaju Griffonia dostarczają czarnego barwnika.

Morfologia

Kwiat Bauhinia blakeana
Bauhinia acuminata
Pokrój
Drzewa, krzewy i pnącza wspinające się za pomocą pędowych wąsów czepnych. Czasem z cierniami i pędami zmodyfikowanymi w gałęziaki. Rośliny bez miodników pozakwiatowych.
Liście
Wyrastają w dwóch rzędach, wyróżniają się na tle pozostałych bobowatych nietypową budową – mają pojedyncze blaszki, czasem tylko u szczytu wycięte powstające z dwulistkowego liścia złożonego. Pozbawione są przylistków.
Kwiaty
Zwykle obupłciowe, mniej lub bardziej grzbieciste, czasem motylkowe. Zwykle okazałe, o jaskrawym okwiecie, czasem wyrastają z pni (kaulifloria). Zebrane w grona, czasem zredukowane. Kielich różnie wykształcony – 5 działek bywa wolnych, czasem zrastają się w rurkę zakończoną 2–5 ząbkami lub zrastają się w pochwę otulającą koronę. Ta składa się zwykle z 5, rzadko 2, 6 lub żadnego płatka. Pręcików zwykle jest 10 w dwóch okółkach różniących się długością. Ich nitki pozostają wolne lub częściowo się zrastają.
Owoce
Strąki, czasem niepękające i wykształcone w postaci skrzydlaków, jednonasienne do kilkunasiennych.

Systematyka

Pozycja plemienia według APweb (2001...)

Podrodzina zajmuje pozycję bazalną wspólnie z siostrzaną podrodziną Detarioideae w obrębie rodziny bobowatych.

bobowate


Detarioideae



Cercidoideae





Duparquetioideae




Dialioideae




Faboideaebobowate właściwe



Caesalpinioideaebrezylkowe






Podział podrodziny

Na początku XXI wieku wyróżniano na bazie różnic i podobieństw w budowie kwiatów, nasion i owoców dwa podplemiona. Jednak podplemię bazalne – Cercidinae, grupujące najstarsze linie rozwojowe (w tym rodzaj judaszowiec Cercis, miało być kladem bazalnym w obrębie plemienia) miało charakter taksonu parafiletycznego. Relacje filogenetyczne w obrębie podplemienia Bauhiniinae były słabo poznane. W ujęciu z 2017 roku brak podziału na plemiona.

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 (ang.).
  2. a b c d e f g h i Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– (ang.).
  3. subfam. Cercidoideae Azani & al.. IPNI. .
  4. a b Martin F. Wojciechowski, Johanna Mahn: Cercideae. Arizona State University, 2006. . (ang.).
  5. Wojciechowski, M. F.; Lavin, M.; Sanderson, M. J.. A phylogeny of legumes (Leguminosae) based on analysis of the plastid matK gene resolves many well-supported subclades within the family. „American Journal of Botany”. 91, 1846, 2004. DOI: 10.3732/ajb.91.11.1846. 
  6. David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 512, DOI10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
  7. a b c d Wielka Encyklopedia Przyrody. Rośliny kwiatowe. Warszawa: Muza SA, 1998. ISBN 83-7079-778-4.
  8. a b c d e f g h Legume Phylogeny Working Group. A new subfamily classification of the Leguminosae based on a taxonomically comprehensive phylogeny. „Taxon”. 66, 1, s. 44–77, 2017. 
  9. Maarten J. M. Christenhusz, Michael F. Fay, Mark W. Chase: Plants of the World: An Illustrated Encyclopedia of Vascular Plants. Richmond, Chicago: Kew Publishing, The University of Chicago Press, 2017, s. 250-259. ISBN 978-1842466346.