Günümüz dünyasında 1. Türkiye Hükûmeti, ilgi ve tartışma yaratmaya devam eden oldukça alakalı bir konudur. 1. Türkiye Hükûmeti, ortaya çıkışından bugünkü etkisine kadar farklı alanlarda çalışma ve analiz konusu olmuştur. Toplum üzerindeki etkisi, zaman içindeki gelişimi ve insanların günlük yaşamlarındaki rolü hem uzmanların hem de hayranların merakını uyandıran unsurlardır. Bu makalede 1. Türkiye Hükûmeti'in etkisini derinlemesine inceleyeceğiz, önemini, yansımalarını ve bu konuyla ilgili farklı bakış açılarını analiz edeceğiz. Multidisipliner bir yaklaşımla, 1. Türkiye Hükûmeti ile ilgili temel yönlere ışık tutmaya çalışarak eksiksiz ve ayrıntılı bir bakış açısı sunmaya çalışacağız.
1. Türkiye Hükûmeti I. İnönü Hükûmeti | |
---|---|
Kuruluş | 30 Ekim 1923 |
Sona erme | 22 Kasım 1924 |
Ülke | Türkiye |
Kişiler ve kuruluşlar | |
Devlet başkanı | Mustafa Kemal Atatürk |
Hükûmet başkanı | İsmet İnönü |
Bakan sayısı | 12 |
Üye parti(ler) | Cumhuriyet Halk Partisi |
Meclisteki durumu | Çoğunluk hükûmeti 166 / 333 |
Tarihçe | |
Yasama dönemi | 2. dönem |
Seçim(ler) | 1923 Türkiye genel seçimleri |
Diğer | |
Önceki | V. İcra Vekilleri Heyeti |
Sonraki | 2. Türkiye Hükûmeti |
I. Türkiye Hükûmeti veya I. İnönü Hükûmeti (30 Ekim 1923 - 6 Mart 1924), Türkiye Cumhuriyeti'nde kurulan ilk hükûmettir. I. Türkiye Hükûmeti kurulmadan önce de 23 Nisan 1920 - 29 Ekim 1923 arasında başka hükûmetler de vardı, ancak 29 Ekim 1923'te cumhuriyet ilan edildi ve bundan ötürü hükûmet sıralaması tekrar 1'den başladı.
Kurulan ilk hükûmetin ilk başbakanı Cumhuriyet Halk Partisi üyesi İsmet İnönü'ydü. İnönü, Türk Kurtuluş Savaşı'nda başarılı bir general olmasının yanı sıra, Mudanya Mütarekesi ve Lozan Antlaşması görüşmelerinde de yetenekli bir politikacı olduğunu kanıtlamıştı.
1935 yılına kadar Türkiye'de soyadları kullanılmamaktaydı, bu durum Soyadı Kanunu'na kadar geçerli olmuştur. Listede yer alan soyadlar, kabine üyelerinin daha sonra aldıkları soyadlardır.
Şeriyye Vekâleti Osmanlı İmparatorluğu'ndan devralınan, Erkân-ı Harbiye-i Umumiye ise Kurtuluş Savaşı sırasında faaliyet gösteren geçici bir bakanlıktı. Her iki bakanlık da 3 Mart 1924 tarihinde kaldırılmış ve İsmet İnönü yeni hükûmeti kurmak üzere istifa etmiştir.