Tehcir

Günümüz dünyasında Tehcir her yaştan ve her kökenden insanın giderek artan ilgisini çeken bir konu haline geldi. Gerek tarihsel önemi, gerekse mevcut toplum üzerindeki etkisi veya gelecek açısından önemi nedeniyle Tehcir kimseyi kayıtsız bırakmayacak bir konudur. Yıllar geçtikçe tartışmalara yol açtı, değişimleri tetikledi ve farklı disiplinlerde sonsuz araştırma ve çalışmalara yol açtı. Bu makalede, Tehcir'in birçok yönünü inceleyerek günlük hayatımızın ve bir bütün olarak toplumumuzun çeşitli yönleri üzerindeki etkisini analiz edeceğiz.

Rusya'da, suçluların Sibirya'ya zorunlu göç (tehcir) ettirilmesi ile ilgili bir çizim

Tehcir, deport veya zorunlu göç, bir topluluğu yaşadığı yerden göç ettirme, göç etmesine sebep olma, sürme.

Köken bilimi

Tehcir sözcüğü, Arapça hicret (göç etmek) kelimesinden gelir. Göçler toplumsal bellekte önemli bir yere sahiptir. Örneğin bazı Müslüman topluluklarında hala kullanılmakta olan hicrî takvim, Müslümanların Mekke'den Medine'ye göçlerini başlangıç olarak almıştır.

Osmanlı'da tehcir

Tehcir, Osmanlı Devlet Hukukunda kökenini Kur'an'dan alır ve Haşr Suresi'ne dayandırır.[kaynak belirtilmeli] Çağdaş hukuk ve Batı hukukunda birebir kavramsal karşılığı yoktur. Yalnızca Osmanlı hukuk sisteminin, dünya hukuk literatürüne soktuğu bir kavramdır. Bir kişinin, topluluğun güvenliğini diğerlerine karşı sağlamak üzere bulunduğu ortamdaki olası olumsuzluk ve huzursuzluklardan kurtarmak için devlet eli ve iradesi ile devlet sınırları içerisinde daha uygun ve sorun çıkması olanaksız yerlerine geçici veya kalıcı olarak göç ettirilmesidir. Tehcir, sınırdışı etmez, sınır içinde yer değiştirtir, Osmanlı hukuk ve dünya hukuk sistemini kavramadan bu kavramı tam olarak anlamak çok zordur.[kaynak belirtilmeli]

Osmanlı tarihinde en büyük ve önemli tehcir uygulaması sanıldığı gibi Ermenilere değil öncelikle Karamanoğullarından olan Türklere ve Alevi Türkmen boy ve yörüklerine uygulanmıştır. Örnekler: Türkmen Alevi Dedeşli oymağının tüm Karadeniz sahillerine, Karamanoğulları Türklerinin Sudan, Mısır ve İran'a dağıtılarak tehcir edilmesi.

Zoraki tehcir

Bir topluluğun yaşadıkları bir bölgeden başka bir bölgeye bedensel ya da ruhsal baskıyla göç ettirilmesi ve yerleştirilmesi durumudur. Tarihte bunun birçok örneğine rastlanmakla birlikte nedenleri çok çeşitli olmuştur. Türkler ve Müslümanların Balkanlar'dan göç ettirilmeleri bu bağlamda örnek gösterilebilir.

Kaynakça

  1. ^ "EMN Asylum and Migration Glossary - Removal". European Commission. 5 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2024.